2. THÔNG HIỂU (3 câu)
Câu 1: Mở rộng các câu sau và cho biết cách thức mở rộng:
- Trời mưa
- Gió thổi
- Nó đang đọc sách
- Xuân về
Câu 2: Tìm các cụm C – V làm thành phần câu trong các câu sau và và cho biết cụm C – V đó mở rộng thành phần nào? (làm đủ 3 bước: xác định CN-VN; tìm cụm C-V; kết luận)
- Cách mạng tháng Tám thành công đêm lại độc lập tự do cho dân tộc.
- Nó học giỏi khiến cha mẹ vui lòng.
- Nhà này cửa rất rộng.
Câu 3: Xác định trạng ngữ trong các câu sau. Hãy thử rút gọn trạng ngữ trong mỗi câu và nhận xét về sự thay đổi nghĩa của câu sau khi rút gọn thành phần trạng ngữ.
- Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc.
- Suốt từ chiều hôm qua, nước bắt đầu dâng lên nhanh hơn.
Bài Làm:
Câu 1:
- Trời mưa tầm tã (mở rộng vị ngữ bằng cụm động từ)
- Những đợt gió mùa đông bắc thổi rất mạnh. (biến chủ ngữ thành cụm danh từ)
- Nó đang đọc sách viết về thế giới loài chim (biến vị ngữ có cụm từ thông tin đơn giản thành cụm từ có thông tin cụ thể, chi tiết hơn)
- Mùa xuân ấm áp về. (biến chủ ngữ thành cụm danh từ)
Câu 2:
- Cách mạng tháng Tám thành công/ đem lại độc lập tự do cho dân tộc.
CN VN
+ Cách mạng tháng Tám /thành công
C V
=>Kết luận: cụm C – V mở rộng thành phần chủ ngữ
2.Nó học giỏi/ khiến cha mẹ vui lòng.
CN VN
+ Nó/ học giỏi ( cụm C – V mở rộng thành phần chủ ngữ)
C V
+ khiến cha mẹ/ vui lòng. ( cụm C – V mở rộng thành phần vị ngữ)
- Nhà này /cửa rất rộng.
CN VN
+ cửa/ rất rộng.
C V
=> Kết luận: cụm C – V mở rộng thành phần vị ngữ
Câu 3:
- Xác định trạng ngữ.
- Khoảng hai giờ sáng.
- Suốt từ chiều hôm qua.
- Thử rút gọn trạng ngữ và nhận xét:
- – Sáng, Mon tỉnh giấc.
– Hai giờ sáng, Mon tỉnh giấc.
- -Từ chiều hôm qua, nước bắt đầu dâng lên nhanh hơn.
– Chiều hôm qua, nước bắt đầu dâng lên nhanh hơn.
– Hôm qua, nước bắt đầu dâng lên nhanh hơn.
=> Nhận xét: Khi rút gọn trạng ngữ trong mỗi câu, ý nghĩa của câu không thay đổi những thông tin cụ thể về về thời gian đã bị mất đi.